SCHUTTERSBOSCH ERFGOED OUDE HUIZEN in 26 duo-foto’s (okt 2021)
2 halve bollen: het oostenrijks en belgisch deel samen één
..
Schutterbosch is na de 2e Wereldoorlog ontstaan. Een wijk bestaand uit houten woningen, en gelegen in een bosgebied. Een aantal jaren geleden is begonnen met het vervangen van deze karakteristieke huizen door (houten) nieuwbouw. Over 10 tot 15 jaar zullen de oorspronkelijke huizen vrijwel allemaal verdwenen zijn. De ca 40% van de oude woningen die er nu nog staan, geven een goed beeld van het bijzondere karakter. Als eerbetoon en blijvende herinnering zijn in 2021 alle nog bestaande oorspronkelijke woningen gefotografeerd. sindsdien zijn er inmiddels weer enkele huizen afgebroken.
de kleinere ‘belgische’ woningen
de ‘oostenrijkse’ woningen in grotere (l) en kleinere (r) varianten
..
Enkele oorspronkelijke woningen zijn door nieuwe eigenaren gerenoveerd. Het betreft tot heden alleen de zgn. ‘Oostenrijkse’ huizen uit het oostelijk deel van de wijk. Sommigen met enkele aanpassingen, terwijl andere gerenoveerde ‘Oostenrijkers’ hun oorspronkelijk uiterlijk geheel behouden. Mooi dat voor de toekomst stukjes karakteristieke bouw en woonhistorie op deze wijze voor stad en wijk behouden blijven.
grote (links) en kleine ‘oostenrijkers‘
De huizen zijn in de na-oorlogse jaren op initiatief van het ministerie voor Wederopbouw en Wonen naar Nederland gehaald. De woningen in Eindhoven zijn door Philips verworven door ruil met aardappels, gloeilampen en radio’s. De wijk is overgenomen door woonstichting Hertog Hendrik van Lotharingen, dat in 2005 opging in corporatie Woonbedrijf. Volgens plan van Woonbedrijf zal het volledige Belgische erfgoeddeel worden gesloopt. Dat geldt ook voor de variant ‘kleine Oostenrijkers’. Van de ‘grote Oostenrijkers’ is een deel al gesloopt. De nog bestaande grote Oostenrijkers worden nu particulier verkocht, en blijven zo als cultuurhistorisch erfgoed behouden. In andere steden zijn deze woningen beschermd als Rijks-, Provinciaal- en Gemeentelijk Monument. Het ligt in de lijn van de ambitie dat onze erfgoed behartigers Stg. Wederopbouw Eindhoven, en de Stg. Henri van Abbe hun invloed aanwenden nu het nog kan.
Ook een aantal ‘Belgische’ woningen is het waard en waardig om door renovatie en restauratie voor de toekomst bewaard te blijven. Eindhoven kent een verleden van vernieling (door oorlogsbombardementen) en sloop (door gemeentelijk beleid) van historisch erfgoed. Waar de laatste jaren industrieel erfgoed – zoals de oude Philipsfabrieken – prachtige nieuwe bestemmingen krijgt, kunnen ook enkele oorspronkelijke huizen uit Schuttersbosch bijdragen aan de nieuwe cultuurhistorische parels van de stad. De oude woningen in Schuttersbosch zijn destijds door Philips verworven als onderdeel van haar industriële groei: “mensen die werkten moesten immers ook wonen!”. De Philipswoningen vormen een twee-eenheid met de industriegebouwen als de Witte Dame, Philipstoren en Strijp.
om groen-hofjes gelegen ‘belgen’
De Belgische huizen zijn uitgevoerd in geel, kastanjebruin en enkele tinten grijs. Geen enkel dak is doorgezakt. Door hun solide constructie nog altijd in prima renovatie-waardige staat. Dat blijkt ook in Veldhoven-dorp, waar een ‘Belgische-buurt’ in uitstekende staat verkeert. Dáár wél door Woonbedrijf verkocht aan partikulieren. Met moderne materialen zowel fraai als comfortabel gerenoveerd en gerestaureerd. Klik hiervoor op: GERESTAUREERDE OUDE ‘BELGEN & OOSTENRIJKERS’
inpassing in volwassen bos
voordeuren in gevarieerde kleurafwerking: wit, grijs, blauw, geel
weelderige wilde planten in de groene hofjes
De woning linksboven was oorspronkelijk een Oostenrijkse 2-kapper (de zgn kleine variant). De linker woninghelft is afgebroken. De resterende blinde zijde van de rechter woninghelft werd bekleed met hout. Er zijn nog maar drie van deze kleine ‘Oostenrijkers’ over, de rest is afgebroken. Behoud is nog net mogelijk, want Woonbedrijf wil alles slopen na vertrek van de nog woonachtige ouderen. De comfortabel en zorgvuldig gerestaureerde erfgoedwoningen in Veldhoven (‘Belgen’) en Doornakkers (‘Oostenrijkers’) bewijzen dat behoud zeer goed mogelijk is.
Ook financieel-economisch is er geen bezwaar, zoals de bovengemiddelde verkoopprijzen van gerenoveerde Belgen (Veldhoven) en Oostenrijkers (Doornakkers) aantonen. Wetend dat deze woningen evenals het erfgoed in Schuttersbosch allen eigendom van Woonbedrijf waren en zijn, is niet uit te leggen dat het Schuttersbosch erfgoed ongeschikt zou zijn voor behoud. De Belgische woningen in Schuttersbosch vormen nog het enige overblijfsel dat in Eindhoven resteert!
..
Op de bovenstaande afbeelding aan de linkerzijde staat een strip in goede conditie aan het einde van de straat. Een tweekapper geschakeld met een een-kapper. Aan de groene hoek gelegen, daarbij tevens gespiegeld tegenover een groenperceel. Een prima kandidaat voor erfgoedbehoud.
de ‘belgen’ met antraciet-grijze dakpannen
de ‘oostenrijkers in warme en koele tintenet rode pannen
..
De Oostenrijkse huizen zijn afgewerkt met in geel of grijze tinten, met een warme of koelere uitstraling. Al deze nuance variaties in tinten en dakpankleuren verhogen de levendigheid van het beeldkarakter. De woningen aan de Belgische kant kennen ook weer hun eigen typische kleurafwerkingen, evenals de Oostenrijkers alles in natuurlijke tinten, passend bij de bos omgeving. Het geheel draagt bij aan een gevarieerd en tegelijk samenhangend palet. De diverse bouw-varianten in zowel het Oostenrijks als Belgisch deel versterken dit bijzondere beeld eens temeer.
..
Op de foto linksboven staat nog een oorspronkelijke Belgische tweekapper geschakeld met naast een een-kapper. Er tegenover ligt een ‘groen-hofje’. Tegenover de geschakelde een-kapper, aan de andere zijde van het groen-hofje, staat een originele vrijstaande een-kapper. Een behoudenswaardig Wederopbouw-ensemble.
Linksboven een nog geheel oorspronkelijk en prachtig compleet rijtje Belgische woningen. Centraal een 2-kapper, aan weerszijden geflankeerd door geschakelde een-kappers. Deze volledig intacte strip staat op en separate parallel-bestrating, aan de overzijde gespiegeld met een volledige groen/bomenstrook. Dit juweel van cultuurhistorisch wederopbouw-erfgoed kun je toch niet slopen!
Schuttersbosch transformeert naar een wijk voor onder meer ouderen, kinderen, sociaal weinig draagkrachtigen.De enige kinderspeeltuin wordt verwijderd, voor ouderen en anderen is geen enkele sociale ondersteuningsvoorziening gepland. Combineren van behoud van enig cultuurhistorisch erfgoed met de noodzakelijke sociale wijkfuncties ligt voor de hand. Een unieke kans voor een levensvatbare wijk!
Uit privacy overwegingen zijn de nummerborden van eventuele auto’s verwijderd. Personen zijn niet herkenbaar. De woningen staan ook niet per straat gesorteerd, maar zijn willekeurig en gevarieerd weergegeven. Doel is vastleggen van het erfgoed dat er, in mei 2021 nog is, en het presenteren van de unieke beeldwaarde van dit erfgoed.
..
voor meer schuttersbosch fotografie klik op SCHUTTERSBOSCH-PROJECT
voor algemene wereld fotografie klik op HOMEPAGE
…..
.